Waterspitsmuis

De waterspitsmuis leeft op de begroeide oevers van sloten. Hij heeft hoge begroeiing nodig om zich te verstoppen en om voedsel te vinden. De waterspitsmuis staat op het punt om te verdwijnen uit het agrarisch gebeid, want het jaarlijks opschonen van alle slootranden dreigt hem noodlottig te worden. U helpt de soort door niets te doen. Door delen van de slootkant niet te maaien en greppels te laten verruigen, krijgt dit muisje de kans om te overleven in agrarisch gebied.

Overzicht dieren & planten Volgende dier of plant

Zo doet u iets voor de waterspitsmuis

Makkelijke maatregelen

1

Afrastering plaatsen langs oevers

Bij lage oevers grazen koeien de oeverbegroeiing af. In de oever staan veel bloeiende planten die voor nectar zorgen. Met een afrastering zorgt u ervoor dat de koeien de oevers met rust laten.

Kosten aanleg: 4-5 euro per strekkende 10 meter, voor draad en palen.

Onderhoud: niet nodig.

Goed voor:

Kleine vuurvlinder, Ringslang, Grauwe vliegenvanger, Waterspitsmuis
2

‘s Winters de begroeiing op één oever van niet schouwplichtige sloten laten staan

Vooral in de winter komt de waterspitsmuis moeilijk aan dekking en voedsel. Als u de sloten opschoont, kunt u ervoor kiezen om de slootkant aan de ene zijde op te schonen en aan de andere zijde te laten zoals het is. Of u kiest ervoor om hier en daar 50 tot 250 meter begroeiing te laten staan, bijvoorbeeld bij doodlopende uiteinden van sloten.

Kosten: gering

Onderhoud: jaarlijks afwisselend bepaalde gedeelten wel en niet opschonen.

Goed voor:

Waterspitsmuis

Meer doen

3

Een greppel met rust laten

Laat een greppel die geen water (meer) afvoert, verruigen. Het is dan een ideale schuilplek voor de hermelijn.

Kosten: gering

Onderhoud: eens per vijf jaar ‘s winters weghalen van de bosopslag.

Goed voor:

Hermelijn, Waterspitsmuis

Deze soorten helpt u zo ook

  • Vissen zoals de bittervoorn, kleine modderkruiper en zeelt.

  • Zoogdieren zoals de hermelijn en wezel.

  • Planten zoals de dotterbloem, gele lis en waterdrieblad.

Goed om te weten over de waterspitsmuis

Zo herkent u ze:

  • Spitse snuit met lange witte snorharen.
  • Donkerbruine tot zwarte vacht, van onderen grijs-wit. Vaak een wit vlekje achter de oren of ogen.
  • ‘Franje’ bij de achterpoten en zwemvliezen.
  • Ze zijn vrij luidruchtig: ze maken fluitende kreten, krijsende en sissende geluiden.

Zo leven ze:

  • Een waterspitsmuis is erg schuw. Hij leeft alleen.
  • Hij zoekt in het water naar waterbeestjes en visjes, en kan tot twintig seconden onder water blijven.
  • Om te rusten kruipt hij in een holletje in een slootkant.
  • De waterspitsmuis heeft een voorkeur voor sloten waar veel grondwater aan de oppervlakte komt. Die bevriezen minder snel, dus hij kan er het hele jaar voedsel vinden.

Voortplanten:

  • Mannetjes en vrouwtjes zoeken elkaar op met prikkelende geuren en hoge gillen.
  • Een vrouwtje werpt twee tot drie keer per jaar.

Waar komen ze voor & hoe gaat het?

Waterspitsmuizen komen vooral voor in kwelgebieden in de westelijke helft van het werkgebied van CZ.
Langs veel sloten wordt de begroeiing kort gehouden. Dat pakt slecht uit voor de waterspitsmuis. Die vindt veel minder leefgebied, waardoor ze dreigen uit te sterven. De soort staat ook op de Rode Lijst (lijst met bedreigde en kwetsbare soorten).

Meer informatie en hulp

Op de website van de Zoogdiervereniging vindt u meer informatie over waterspitsmuizen.

Voor grotere maatregelen is regelmatig subsidie beschikbaar. Informeer daarnaar bij het agrarisch collectief in uw regio (klik hier voor meer informatie).

Heeft u vragen over soorten en maatregelen? Een lokale natuur- of landschapsvereniging helpt u vaak graag verder.